Nagły problem z zasilaniem może się skończyć utratą cennych danych. Jest to szczególnie bolesne dla osób pracujących zdalnie, grających w gry komputerowe czy piszących pracę dyplomową. Przerwy w dostawie prądu dotyczą również innych sprzętów, w tym elementów automatyki domowej. Pierwsza zasada: zapobiegaj! Aby nie dopuścić do kłopotów z zasilaniem, wybierz sprawdzone rozwiązania, dzięki którym skutecznie zabezpieczysz swój sprzęt.
Listwa zasilająca przeciwprzepięciowa
Problemy z zasilaniem wynikają nie tylko z awarii i przerw w dostawie prądu, lecz także z zaburzeń napięcia. Aby chronić domowe sprzęty przed nagłymi skokami napięcia, warto zaopatrzyć się w listwę zabezpieczającą. Należy przy tym pamiętać, że nie każda listwa zasilająca jest listwą przeciwprzepięciową, a niektóre z nich sprawdzają się wyłącznie w roli przedłużacza. Wybierając listwę, zwróć uwagę na jej zastosowanie oraz renomę producenta – akcesoria no name, które nie mają stosownych certyfikatów, mogą narobić więcej szkody niż pożytku. Dobre listwy przeciwprzepięciowe to inwestycja na lata, dlatego warto zainwestować w wysokiej jakości produkt. Takie akcesoria kosztują niewiele – w porównaniu do ceny sprzętu, który zamierzamy chronić przed przepięciami. Do jednej listwy można podłączyć kilka urządzeń, co zwiększa wygodę użytkowania.
Wyróżniamy kilka rodzajów listew zabezpieczających:
- listwa filtrująca – chroni w minimalnym stopniu i odcina zasilanie wyłącznie w chwili awarii podpiętego urządzenia, dlatego najczęściej służy jako zwykły przedłużacz,
- listwa zasilająca z bezpiecznikami topikowymi – chroni w podstawowym stopniu, a w przypadku skoku napięcia szybko odcina zasilanie,
- listwa przeciwprzepięciowa z warystorem lub diodami transilowymi – zarówno warystor, jak i diody transilowe wyróżniają się szybką reakcją na skoki napięcia, dlatego takie listwy zapewniają wysoki stopień ochrony.
Zasilacz awaryjny UPS
Podczas gdy listwa zasilająca przeciwprzepięciowa chroni urządzenia przed skokami napięcia, zasilacz UPS sprawdza się wtedy, gdy mamy do czynienia z przerwami w zasilaniu. Może się tak zdarzyć na przykład wskutek zaplanowanej przerwy w dostawie prądu (najczęściej latem, podczas upałów) lub w trakcie awarii. W ten sposób możemy stracić cenne dane lub utracić możliwość pracy zdalnej, co wiąże się na przykład z koniecznością wykorzystania urlopu.
Rozwiązaniem tego problemu są zasilacze UPS (ang. Uninterruptible Power Supply), czyli niewielkie skrzynki, do których podłącza się sprzęty. Dzięki zasilaczowi możemy podtrzymać pracę urządzeń i zabezpieczyć je przed zakłóceniami z sieci energetycznej.
Wyróżniamy następujące zasilacze UPS:
- Offline – zapewniają podstawową ochronę i są stosunkowo tanie. Zasilacze UPS offline są jednak nieco mniej odporne na zakłócenia z sieci niż modele online, dlatego są stosowane głównie w domach i małych biurach.
- Online – wyróżniają się podwójną konwersją, co oznacza, że zasilacz UPS dokonuje dwukrotnej konwersji napięcia zasilającego: prąd przemienny przekształcany jest najpierw na prąd stały, a następnie z powrotem na prąd przemienny. Zasilacze UPS online są całkowicie odseparowane od sieci zasilającej, dzięki czemu nie dochodzi do żadnych zakłóceń. Rozwiązanie jest stosowane najczęściej w serwerowniach i branży przemysłowej, a także wszędzie tam, gdzie liczy się najwyższa jakość dostarczanego prądu.
- Line-interactive – ta grupa stanowi zdecydowaną większość zasilaczy wybieranych przez użytkowników prywatnych. Konstrukcja zasilacza bazuje na modelach offline, lecz wyróżnia się dodatkowymi funkcjami, dzięki czemu przełączenie na akumulator trwa szybciej niż w przypadku zasilaczy offline.
Wybierając zasilacz UPS, zwróć uwagę na jego przeznaczenie – do zastosowań domowych wystarczający będzie model offline lub line-interactive. Istotna jest również moc zasilacza, którą producenci podają jako moc czynną (W) i moc pozorną (VA). Aby ją obliczyć, sumujemy moc czynną urządzeń, które chcemy podłączyć do zasilacza UPS, a następnie powiększamy wynik o ok. 20%.